پل شریدر فیلمنامهنویس، کارگردان و منتقد سرشناس آمریکایی پس از حضور در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر و بازدید از اماکن و محیطهای دانشگاهی ایران، در پستی در صفحه فیسبوک خود با عنوان «افکار گوناگون درباره ایران» تجربه سفر خود به ایران را توصیف کرده است.
به گزارش سون آرت نیوز (اخبار هفت هنر)، پل شریدر در این پست که در صفحه فیسبوکش منتشر کرده نوشته است:
«چند روز طول کشید که سفرم به ایران را هضم کنم و بخشی از من هنوز در آنجاست. خیلی از ایرانیها مردمی بافرهنگ و سخاوتمند هستند و به مهماننوازی خود افتخار میکنند که کاملاً هم درست است. با این وجود، آنها با یک شکاف در ذهن خود زندگی میکنند؛ انقلاب سال ۱۹۷۹، همه چیز به «قبل» و «بعد» تقسیم شده است. اگر هم از حکومت فعلی ناراضی باشند، همه به خوبی ارزش انقلاب را به یاد دارند و اینکه ترامپ تظاهر به جنگ میکند چیزی را تغییر نمیدهد. پس جامعه در دو سطح قرار دارد.»
او در بخشی دیگر از پست خود آورده است:
«با این که فیلمهای آمریکایی و غربی امکان نمایش عمومی در ایران را ندارند، همه در ایران هر چیزی را که بخواهند میبینند. وقتی (در جلسه سخنرانی دانشگاه) سؤال کردم چند نفر فیلم «فرست ریفورمد» من را دیدهاند، نیمی از آنها دستهای خود را بالا بردند. این اتفاق سال گذشته برای اولیور استون هم افتاد. ایرانی ها کتاب «سبک استعلایی در سینما» نوشته مرا ترجمه کردند و دو ساعت در یک کلاس با دانشجویان درباره آن بحث کردیم.»
شریدر که سر راهش به فرودگاه رانندهاش را وادار کرده بود تا توقف کوتاهی در حرم امام (ره) داشته باشد، با انتشار عکسی از این دیدار نوشت:
«دیدار حرم آیتالله خمینی، به اندازه کافی مناسب بود برای آخرین توقف من در راه فرودگاه.»
این نویسنده سرشناس سینمایی درباره تجربهاش از سفر به اصفهان نوشته است:
«وقتی در یک روز سرد در پارکهای اصفهان قدم میزدم، تحت تأثیر حسی از اشتراک قرار گرفتم. خانوادهها به پیکنیک آمده بودند، بچههای دبیرستانی دور هم حلقه زده بودند، مردان، آوازهای محلی میخواندند و من از خودم پرسیدم این حس چرا اینقدر آشناست؟ بعد متوجه شدم در دهه ۱۹۵۰، وقتی در «گِرَند رَپیدز» در میشیگان بزرگ میشدم همین حس را داشتم، دورانی که زندگی اجتماعی حاکم بود. البته که ایرانیها همه گوشیهای پیشرفته اپل خود را دارند، اما در عین حال زندگی اجتماعی هم دارند.»
نویسنده فیلمنامههای «راننده تاکسی» و «گاو خشمگین» پیشتر با انتشار تصویری از خود در میدان نقش جهان نوشته بود:
«من در میدان نقش جهان اصفهان هستم. اینجا آنقدر پر از احساس و بینش است که مدتی طول میکشد با آن کنار بیایم»
او در بخش دیگری از پست خود نظرات انتقادی هم داشت:
«ایرادهایی هم هست. ترافیک، غذاها (گوشت و شیرینی دوست ندارم!)، گرایش به موتیفهای تزئینی (تجملاتی) که بیش از اندازه رایج است، اما سفر به ایران را به عنوان مقصدی برای همه کسانی که ذهنهای باز و کنجکاو دارند، توصیه میکنم، اما گروهی سفر کنید. بینظمی این قدر هست که تنهایی از پس آن برنیایید. تهران شهری پر از اتوبوسهای گردشگری، با بازدیدکنندههای غربی است و البته قدمت تاریخی دارد.»
پل شریدر که به دعوت جشنواره جهانی فیلم فجر در ایران حضور داشت در کنار نشستهای علمی و دانشگاهی و بازدید از اماکن و موزهها و سفر به اصفهان، در چند برنامه تلویزیونی و کنفرانس مطبوعاتی نیز حضور یافت و در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران جشنواره جهانی فیلم فجر را بسیار بزرگتر از آنچه از قبل پیشبینی میکرده معرفی کرد و شکل اجرایی و محتوایی آن را در سطح جشنوارههایی چون نیویورک و تورنتو دانست.
او همچنین در این نشست خبری در پاسخ به خبرنگار سون آرت نیوز درباره این که شناخت او از سینماگران ایرانی به جز چهرههایی که در سینمای بینالمللی بعضا تعابیر سیاسی از آنها میشود چقدر است، گفت: «تا جایی که من میدانم دو نوع فیلم ایرانی داریم. نوعی که برای بازار داخلی و دیگری برای بازار خارجی ساخته می شود. مثلا فیلم هایی که درباره جنگ ایران و عراق ساخته شده به دلیل این که صادر نشده تاکنون ندیده ام. ایران هم مثل بسیاری از کشورها سینمای داخلی و بین المللی دارد و شاید به همین دلیل جشنواره اش نیز در دو بخش ملی و جهانی برگزار می شود.»
این کارگردان ادامه داد: «تا آنجا که میدانم عباس کیارستمی هیچ وقت به عنوان شخصیت سیاسی نشناخته ام و جعفر پناهی و اصغر فرهادی را نیز سیاسی نمی دانم به نظرم می توان فیلم های سیاسی جالبی در ایران ساخت که اجازه ساخته شدن ندارند.»
شریدر ادامه داد: «نکته بسیار جالبی بود چون باوجود فناوری جدید ممکن است بسیاری از فیلمها ساخته بشوند بدون اینکه ما خبر داشته باشیم و آنها از جشنوارهها سر دربیاورند.»